Szarlotka w historii kuchni polskiej zajmuje zasłużone miejsce ciasta lubianego i pieczonego często, a może i najczęściej. Jest nie tylko dobra, ale też prosta w przygotowaniu. Chociaż znamy wiele sposobów na przyrządzanie znakomitej szarlotki, to jej najpopularniejszą formą jest kruche ciasto z dużą ilością jabłek: duszonych, tartych, lub po prostu pokrojonych w cząstki. Nie byłoby jednak szarlotki bez przypraw – niezastąpionego cynamonu, goździków, imbiru i kardamonu. Nic nie pachnie tak wyśmienicie jak właśnie wyjęta z pieca szarlotka! Choć dziś szarlotkę znamy głównie, jako ciasto z jabłkami, nie zawsze tak było. Staropolskie przepisy mówiły o dodawaniu, a nawet zastępowaniu jabłek gruszkami albo morelami. W kuchni europejskiej szarlotkami nazywano też desery z jabłek zapiekanych w formie wyłożonej grzankami lub biszkoptami, podawane na ciepło.
Przyprawę do gulaszu można stosować do przyprawiania mięsa oraz sosów.
